از پرسش‌های رایج بین دانشجویانی که قصد ادامه تحصیل و احراز بالاترین درجه علمی دانشگاهی را دارند، این‌هاست که دوره دکتری چند سال است؟ دوره دکتری چند ترم است؟ دوره دکتری چند واحد دارد؟ به عبارت دیگر، اغلب دانشجویان مشتاق تحصیلات تکمیلی خواهان کسب اطلاعات بیشتر و کامل‌تر درباره مقطع دکتری هستند و ما در این مطلب سعی کرده‌ایم به سوالات این عزیزان به طور ساده و گویا پاسخ دهیم.
دوره دکتری چند سال است؟
مدرک دکتری بالاترین مدرک علمی و دانشگاهی در ایران و تمام کشورهای جهان است که پس از تحصیل این دوره و انجام دادن پژوهش‌های تخصصی در رشته و گرایش تخصصی مربوط و موفقیت در دفاع از رساله دکتری اخذ می‌شود. اما طول دوره دکتری در کشورهای مختلف یکسان نیست؛ برای مثال، در انگلستان از سه تا هفت سال بسته به طی دوره به صورت نیمه وقت یا تمام وقت متغیر است؛ طول این مقطع در آمریکا به طور معمول سه سال است، اما ممکن است تا شش سال نیز طول بکشد؛ همچنین این دوره در برخی کشورهای اروپایی مانند فرانسه سه سال و در بعضی از آن‌ها مانند ترکیه چهار سال است.
اما در ایران تحصیلات دوره دکتری از سه تا پنج سال طول می‌کشد. این مقطع مهم پس از پایان دوره کارشناسی ارشد آغاز می‌شود و بیشتر به صورت پژوهش‌محور است و پس از ارائه رساله دکتری به دانشگاه محل تحصیل به اتمام می‌رسد و دانشجو موفق به اخذ بالاترین مدرک دانشگاهی یعنی دکتری می‌شود. البته پس از این دوره می‌توان در دوره‌های فوق دکتری نیز شرکت کرد، اما مدرک فوق دکتری جزء مدارک دانشگاهی نیست و صرفا تجربه‌ای کاری است.
دوره دکتری چند ترم است؟
گفتیم دانشجوی دوره دکتری باید در سه تا پنج سال تحصیلاتش را به پایان برساند؛ بدین ترتیب دانشجوی این مقطع مجاز است که در حداقل شش ترم و حداکثر هشت ترم واحدهای درسی خود را بگذراند، اما چنانچه او در این مدت نتواند فارغ‌التحصیل شود، دانشگاه این اختیار را دارد که با پیشنهاد استادانش حداکثر دو ترم دیگر به دانشجو فرصت تحصیل و گذراندن واحدهای باقیمانده را بدهد.
دوره دکتری چند واحد دارد؟
همان‌طور که اشاره کردیم، دوره دکتری بیشتر به صورت پژوهش‌محور است، اما بخش آموزشی نیز دارد. بر اساس مصوبه‌های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مقطع دکتری در همه دانشگاه‌های دولتی و آزاد 36 واحد درسی دارد که از این تعداد 12 تا 18 واحد برای بخش آموزشی و کلاسی و 18 تا 24 واحد برای بخش پژوهشی و انجام رساله دکتری در نظر گرفته می‌شود. نکته قابل توجه دیگر این است که دانشجوی دوره دکتری موظف است هر ترم حداقل شش واحد درسی را بگذراند و حداکثر تعداد واحدهای درسی که در هر نیم‌سال تحصیلی مجاز به گذراندنش است، 10 واحد است. البته در ترم آخر اگر تعداد واحدهای باقیمانده دانشجو کمتر از شش واحد باشد، مشکلی وجود نخواهد داشت.
گفتنی است که در ایران دوره دکتری علاوه بر حالت آموزشی _ پژوهشی، به صورت پژوهش‌محور نیز وجود دارد؛ یعنی دوره‌ای مشتمل بر واحدهای درسی محدود و الزام به ارائه پایان‌نامه. دستاورد دوره دکتری پژوهش‌محور منجر به ارائه فناوری جدید، نظریه و ایده جدید، تولید دانش فنی و ثبت اختراع و… می‌شود. در شیوه‌نامه این نوع دوره تحصیلی دکتری دانشجو ملزم به گذراندن فقط سه تا هشت واحد درسی است و 28 تا 33 واحد این مقطع به رساله اختصاص می‌یابد.
آزمون جامع چیست؟
پس از گذراندن ترم سوم آموزشی یعنی در نیم‌سال چهارم مقطع دکتری دانشجویان باید در آزمون جامع دکتری شرکت کنند. این آزمون دو بار در سال و در دو مرحله کتبی و شفاهی به صورت استانی و یکپارچه برگزار می‌شود. موفقیت در این آزمون مجوز مهم دانشجویان برای آغاز مرحله پژوهشی این دوره تحصیلی است و اگر دانشجویی دو بار در آزمون جامع دکتری رد شود، از دانشگاه اخراج خواهد شد. گفتنی است که یکی از شرایط اصلی شرکت در آزمون جامع دکتری داشتن مدرک معتبر زبان انگلیسی است؛ مانند آیلتس، تافل، تولیمو و ام. اس. آر. تی.
نگارش رساله دکتری
دانشجویان پس از قبولی در آزمون جامع دکتری اجازه دارند واحد پایان‌نامه را اخذ کنند و برنامه‌ریزی همراه با زمان‌بندی دقیق نگارش رساله دکتری خود را آغاز کنند. کار بزرگ و مهم پژوهشی برای انجام رساله دکتری بسیار سخت و زمانبر است و باید مرحله به مرحله و طبق شیوه‌نامه‌های استاندارد و مدون دانشگاه محل تحصیل دانشجو انجام شود. لازم به ذکر است که نوشتن پروپوزال نخستین مرحله مهم برای انجام رساله دکتری است.
یادآوری می‌شود که واحد پایان‌نامه 18 واحد تحصیلی دوره دکتری محسوب می‌شود و دانشجو باید آن را در چهار ترم یا حداکثر در شش ترم به پایان برساند.
اگر درباره نوشتن رساله دکتری نیاز به اطلاعات بیشتر و کامل‌تر دارید، می‌توانید مطالب کاربردی و مفید زیر را در همین سایت مطالعه کنید:
هفت نکته مهم در پروپزوال‌نویسی برای دانشجویان ارشد و دکتری
ده نکته ضروری برای انتخاب موضوع پایان‌نامه کارشناسی ارشد و دکتری
نگارش مقاله ISI
نگارش و چاپ مقاله ISI در مجلات معتبر دنیا از جمله اموری است که برای دانشجویان دوره دکتری لازم و ضروری است، چراکه داشتن گواهی پذیرش مقاله در ژورنال‌های معتبر یکی از شرایط اجباری برای دفاع رساله دکتری است. همچنین داشتن مقاله ISI شانس کسب نمره بالاتر برای دانشجویان را افزایش می‌دهد. بنابراین در طول دوران تحصیل در مقطع دکتری نوشتن مقاله ISI نیز باید مد نظر دانشجویان قرار گیرد که بهترین روش، استخراج مقاله از رساله است تا وقت و هزینه کمتری را بر دانشجو تحمیل کند.
پیشنهاد می‌کنیم برای آگاهی بیشتر از نکات مهم نوشتن مقاله ISI و آشنایی با ترفندهای مختلف این کار مطالب مهم زیر را در همین سایت با دقت بخوانید:
پنج راه ساده و ارزان برای چاپ مقاله ISI
چاپ مقاله ISI چه مزایایی دارد؟
راهنمای گام به گام انتشار مقاله ISI برای تازه‌واردها
خدمات موسسه تهران آموز برای دانشجویان دوره دکتری
موسسه تهران آموز (دانشیار آرتا) به منظور تحقق اهداف علمی و پژوهشی محققان و دانشجویان و در نتیجه، ارتقای سطح دانش کشور با تمام توان فعالیت می‌کند. موسسه تهران آموز این افتخار را دارد که در این مسیر والا از همکاری استادان بزرگ و خبره و متخصصان حرفه‌ای و مجرب بهره‌مند است و با کمک تیم خبره و متعهد خود سال‌هاست مشغول خدمت‌رسانی به پژوهشگران و دانشجویان کشور در همه رشته‌ها و گرایش‌های تحصیلی است. یکی از مهمترین خدمات موسسه معتبر و خوشنام تهران آموز مربوط به امور پژوهشی دانشجویان در مقطع دکتری است. کارشناسان متخصص و استادان کاربلد و زبده تهران آموز با سال‌ها تجربه موفق کاری در این زمینه آماده ارائه هر گونه خدمات مشاوره‌ای تخصصی و ویژه به پژوهشگران و دانشجویان سراسر کشور در تمامی رشته‌ها و گرایش‌های دانشگاهی هستند و تا حصول نتیجه عالی از همراهی و پشتیبانی مراجعان به موسسه دست نخواهند کشید. شما با مراجعه به موسسه تهران آموز یا تماس با کارشناسان ما به‌راحتی و به‌سرعت در جریان انواع خدمات مشاوره‌ای و تخصصی موسسه قرار خواهید گرفت. قابل ذکر است که هزینه‌های امور مشاوره‌ای موسسه تهران آموز با توجه به کیفیت خدمات جامع و کامل ما همیشه بسیار مقرون‌به‌صرفه بوده و متناسب با خدمات ارائه‌شده تدوین شده است و ما از این بابت همواره رضایت خاطر محققان و دانشجویان عزیز را فراهم کرده‌ایم.