تحقیق و پژوهش در همه حوزه‌های علمی منجر به پیشرفت‌های بسیار و دستاوردهای درخشانی خواهد شد. در این میان، پژوهشگران نقش مهمی را با مطالعات گسترده و تلاش‌های بی‌وقفه خود ایفا می‌کنند. دانشجویان معمولا از مقطع کارشناسی ارشد با این مقوله و راه و روش آن به طور جدی برخورد می‌کنند که گاهی جذابیت تحقیق و پژوهش سبب می‌شود هرگز حرکت در این مسیر را رها نکنند و آرام آرام به یک پژوهشگر صاحب نام تبدیل شوند. برای شروع این مسیر جذاب و در عین حال دشوار، ضروری است تا با روند درست این پروسه و ساختار استاندارد آن آشنا شویم. حاصل این پروسه می‌تواند در نهایت به چاپ یک مقاله یا ارائه یک پایان‌نامه و یا رساله بینجامد.
در این مطلب تلاش می‌کنیم با اصول صحیح چگونگی نگارش پروپوزال علوم آزمایشگاهی آشنا شویم. علوم آزمایشگاهی، از جمله رشته‌های مهم و ویژه در زیرمجموعه رشته‌های علوم پزشکی است. فارغ‌التحصیلان این رشته، با انجام نمونه‌برداری و آماده‌سازی آن، انجام آزمایش‌های مختلف بیوشیمی، هماتولوژی و … کمک به سزایی به پزشکان در تشخیص و شناسایی به موقع بیماری‌ها و درمان آنها می‌کنند. این رشته جایگاه ویژه‌ای در میان رشته‌های علوم پزشکی دارد چراکه نقش بسزایی در حفظ سلامت جامعه، تشخیص و پیشگیری از شیوع بیماری‌های عفونی و مبارزه با بیماری‌های ژنتیکی و … دارد.
پس در نهایت می‌توان گفت که نوشتن پروپوزال علوم آزمایشگاهی در ابتدای روند پژوهش ما در این حوزه علمی گسترده بسیار پراهمیت است و به نوعی نقشه راه ما تا پایان این مسیر پرپیچ و خم محسوب می‌شود. از این رو کاملا منطقی به نظر می‌آید که تمام تلاش خود را از همین آغاز معطوف به ارائه یک پروپوزال با کیفیت کنیم و تمام اصول و قواعد استاندارد نگارش پروپوزال رشته علوم آزمایشگاهی را با دقت فراوان به کار بندیم تا نتیجه‌ای در خور به دست آوریم.
حال با این مقدمه، به توضیح مراحل نوشتن پروپوزال علوم آزمایشگاهی خواهیم پرداخت:
انتخاب موضوع
انتخاب یک موضوع مناسب، تاثیر زیادی بر کل فرآیند نگارش پایان‌نامه یا رساله شما خواهد گذاشت. یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی که در این انتخاب باید مدنظر داشته باشید علاقه شخصی خودتان است که سبب می‌شود با انگیزه بیشتری آن را پی بگیرید. همچنین دقت کنید موضوعی که انتخاب می‌کنید تکراری نباشد. سعی کنید با مطالعه و جستجوی کافی در حوزه پژوهشی‌تان و مشورت با استاد راهنما از نو و بدیع بودن موضوع مطمئن شوید. از سوی دیگر به تاثیری که حاصل تحقیق شما بر جامعه پژوهشی‌تان می‌گذارد توجه کنید. آیا موضوع انتخابی شما کارآمد و کاربردی است و مهم‌تر این‌که آیا شما توانایی و امکانات لازم برای انجام این پژوهش را دارید؟
علاوه بر این موارد می‌توانید با مطالعه مطالب زیر در سایت ما با نکات بیشتری در خصوص این انتخاب مهم آشنا شوید:
- ده نکته ضروری برای انتخاب موضوع پایان‌نامه کارشناسی ارشد و دکتری
- مراحل انتخاب موضوع رساله دکتری
- انتخاب موضوع رساله دکتری، بایدها و نبایدها
تعیین عنوان
به عنوان پژوهش خود از این منظر توجه کنید که اولین برخورد مخاطبان و هیات داوران با تحقیق شماست. این مسئله، تعیین عنوان را به انتخابی چالش‌برانگیز تبدیل می‌کند. بنابراین هر چه عنوان گویا، واضح و جذاب‌تر باشد بیشتر جلب توجه خواهد کرد. از سوی دیگر عنوان باید علاوه بر موضوع، حوزه پژوهشی را نیز مشخص کند و به کوتاه‌ترین حالت ممکن اطلاعات کافی از تحقیق پیش رو را به مخاطب ارائه کند که این مستلزم دقت و خلاقیت بالای شماست که چگونه واژگان مناسب را در کنار هم قرار دهید تا عنوان مناسبی برای پژوهش‌تان به دست آید.
نوشتن پروپوزال رشته علوم آزمایشگاهی
پس از انتخاب موضوع و عنوان، لازم است با نحوه صحیح و استاندارد پروپوزال‌نویسی آشنا شوید. هر پروپوزال دارای ساختار و چارچوب قانون‌مندی است که شما به عنوان پژوهشگر موظف به رعایت آنها هستید. به عبارت دیگر یک پروپوزال خوب و با کیفیت می‌بایست علاوه بر محتوای مستند و ارزشمند، دارای ساختاری استاندارد باشد. از این جهت، همه پروپوزال‌ها دارای بخش‌های زیر هستند:
مقدمه، طرح مسئله، ابزار و منابع گردآوری و تحلیل اطلاعات، پیشینه تحقیق، اهداف تحقیق، پرسشهای تحقیق، فرضیات تحقیق، روش تحقیق، نتیجهگیری و فهرست منابع.
در نوشتن پروپوزال رشته علوم آزمایشگاهی یا حتی سایر رشته ها بسیار مهم است که مطالب خود را کوتاه، موجز اما قابل فهم و واضح بیان کنید. سعی کنید از نوشتن توضیحات اضافه تا جایی که محتوا آسیبی نبیند خودداری کنید. چون در این‌جا در واقع به گونه‌ای معرفی و آشنایی با پژوهش مطرح است و شما توضیحات مبسوط این موارد را بعدا باید در بخش‌های اصلی پایان‌نامه و یا رساله خود به تفصیل بیان کنید. در نتیجه وضوح و شفافیت جملات را مدنظر قرار دهید و در نگارش پروپوزال رشته علوم آزمایشگاهی خود کلیتی از آن‌چه می‌خواهید ارائه دهید را برای مخاطبان به گونه‌ای حرفه‌ای و با زبان ساده شرح دهید تا آنها ترغیب به مطالعه کامل پژوهش شما شوند.
همچنین در همین سایت می‌توانید مطلب زیر را که به بررسی ساختار پروپوزال و نکات مهم پروپوزال‌نویسی می‌پردازد دنبال کنید:
- راهنمای گام به گام نوشتن پروپوزال دکتری
نکات مهم در نوشتن پروپوزال رشته علوم آزمایشگاهی
نکاتی که در این بخش پیرامون پروپوزال‌نویسی بیان می‌کنیم، شما را یاری می‌دهد تا پروپوزالی قوی و مطابق با اصول و استانداردهای لازم ارائه دهید:
- استفاده از تجارب استاد راهنما، در هر مرحله از نگارش پایان‌نامه یا رساله می‌تواند بسیار موثر باشد چون راهی که برای شما ناشناخته و شاید دشوار می‌نماید، او با بهره از تخصص و تجربه خود برای‌تان هموار و مسیر را شفاف و مشخص می‌کند و به این ترتیب می‌توانید در وقت و هزینه، صرفه‌جویی کنید و با تمرکز بیشتر و بهتر ادامه دهید.
- از تجربیات دانشجویانی که در نوشتن پروپوزال رشته علوم آزمایشگاهی و در نهایت ارائه پایان‌نامه خود موفق بوده‌اند بهره ببرید. آنها می‌توانند به خوبی راهنمایی‌تان کنند، چون به تازگی این مسیر را پیموده‌اند و به خوبی با روال کار آشنا هستند.
- با توجه به اهمیت انتخاب موضوع، ضروری است مدت زمان مناسبی به مطالعه پژوهش‌های گذشته و جستجو در حوزه پژوهشی‌تان، اختصاص دهید و سپس با در نظر گرفتن مواردی چون علاقه شخصی خودتان، منابع و امکانات موجود، مدت زمان مورد نیاز و کارآمدی موضوع در حوزه علوم آزمایشگاهی، با آگاهی کامل موضوع نهایی را انتخاب کنید.
- در انتخاب عنوان مناسب، از واژگانی استفاده کنید که شفاف و روشن پژوهش شما را معرفی کنند و در عین گویایی، جذاب و گیرا باشند. عنوان پس از تایید هیات داوران عموما قابل تغییر نیست که این مسئله اهمیت انتخاب عنوان مناسب را دوچندان می‌کند.
- اطلاع زودتر از دستورالعمل‌ها و چارچوب‌های دانشکده‌تان برای نگارش پروپوزال و روال تحویل آن به آموزش، از آن جهت پراهمیت است که سبب می‌شود با آرامش بیشتری روند پیش روی‌تان را طی کنید.
فرآیند تحویل پروپوزال
نگارش پروپوزال رشته علوم آزمایشگاهی خود را که تکمیل کردید، ابتدا در اختیار استاد راهنما و مدیر گروه قرار داده و پس از تایید آنها به آموزش دانشکده تحویل دهید. مطابق قوانین دانشکده‌تان، روند اداری آن را طی کنید و در نهایت تنها منتظر بمانید تا هیات داوران پروپوزال شما را تایید کنند.