اگر شما در فرمت‌بندی کتابشناسی (biblographic formatting) با مشکل مواجه شدید، سختی در ادغام نام یک نویسنده خارجی، یا قالب‌بندی دوباره هر ارجاع در مقاله چون مجبور شدید به یک ژورنال دوم آن را ارسال کنید، شما احتمالا از استفاده از یک نرم‌افزار مدیریت منابع (Reference Manager) بهره‌مند خواهید شد. پژوهشگران می‌بایست میزان زیادی از داده‌ها که از انتشار پیشین خارج شده‌اند مدیریت کنند، و گفتگو موجود در پردازش کشفیات علمی همیشه چند صدایی است. رصد همه این صداها می‌تواند پرزحمت باشد، و نوشتن بررسی ادبیات معمولا نیازمند میزان زیادی از زمان در قسمت نگارش اولیه یک پروژه پژوهشی است. نرم‌افزارهای مدیریت منابع (RM) می‌توانند به ساده‌سازی نگارش دست‌نوشته کمک کنند تا پژوهشگران بتوانند بر روی دیگر جنبه‌های پروسه پژوهش تمرکز کنند.
تعریف‌ها
RMs بسته‌های نرم‌افزاری هستند که برای اساتید دانشگاه و نویسندگان در جهت ساخت کتابخانه‌های داخلی که آنها می‌توانند برای سازمان‌دهی، ترتیب‌بندی و ارجاع در هنگام نوشتن استفاده کنند، کارآمد هتسند. RMs معمولا قابلیت پلاگ-این شدن به صورت مستقیم به برنامه نگارشی یا مرورگر وب را دارند. با وار کردن کد مرتبط با منبع بخصوص، RMs به صورت خودکار ورودی کتابشناسی قالب‌بندی شده را به ژورنال می‌سازد یا نیازمندی‌های بخصوص سبکی را انجام می‌دهد.
ارجاعات می‌توانند به صورت دستی وارد شوند یا می‌توانند توسط هر کدام از منابع آنلاین بر اساس جستجو‌های دستی با معیارهای جستجوی مشخص جمع‌آوری شوند. بسته به پیچیدگی ساختار نرم‌افزار با چند موتور جستجو، نویسندگان ممکن است از خدمات جستجوی اختصاصی برای پیدا کردن منابع از طریق وابستگی‌های کتابخانه‌های محلی (مانند Web of Science یا WorldCat)، ابزارهای جستجوی آنلاین (مانند Google Scholar، arXiv، IEEE Xplore یا PubMed) یا شبکه‌های همکاری اجتماعی برای پژوهشگران (مانند Mendeley Web، Zotero یا CiteULike) استفاده کنند.
با افزایش روزافزون شبکه‌های جهانی پژوهش، بسیاری از پژوهشگران عضویت در یک شبکه پژوهشی حرفه‌ای رشته-محور را مفید می‌دانند، ولی استفاده از نرم‌افزار دسکتاپ RMs نیاز به عضویت ندارد. به جای آن، رایج‌ترین استفاد از RM حفظ و نگهداری یک کتابخانه دیجیتال داخلی است که به پژوهشگران امکان وارد کردن راحت ارجاعات را می‌دهد و به صورت خودکار برای مقاله کتابشناسی می‌سازد.
مزیت‌ها
همانطورکه پیش از این گفته شد، تعدادی مزیت در استفاده از RM وجود دارد که شامل این موارد می‌شود:
وارد کردن ارجاعات. همانطورکه پیش از این گفته شد، RM معمولا اطلاعات ارجاعات کدگذاری شده را که مؤلف آن در کتابخانه داخلی وجود دارد ارجاع می‌دهد. بسته به مشخصات دستورالعمل‌های یک ژورنال، این ارجاعات ممکن است نیازمند استفاده از کروشه، پرانتز و ارجاع به پانویس باشد؛ یا ویرگول برای جدا کردن نام نویسنده و تاریخ انتشار. تمام این تفاوت‌های قالب‌بندی می‌تواند به صورت خودکار توسط اعمال تنظیمات در RM انجام شوند.
ساختن کتابشناسی
بسته به اینکه چگونه به نوشتن در حوزه‌تان عادت کرده‌اید، شما ممکن است وارد کردن ارجاعات را تا بعد از پایان نگارش اولیه مقاله نگهداری کنید و یک فایل بزرگ کتابشناسی برای خود بسازید. انجام این کار معمولا نیازمند استفاده از یادداشت‌ها در متن است که خطر ارسال به همراه مقاله به دبیر ژورنال را دارد؛ این اتفاق کار شما را بی‌دقت نشان می‌دهد. استفاده از RM برای مدیریت نظمی که در آن ارجاعات در کتابشناسی نمایان می‌شوند، می‌تواند به شدت میزان زمانی که شما برای نگارش اولیه مقاله صرف می‌کنید را کاهش دهد، که به شما زمان بیشتری برای جمع‌آوری داده و آزمایش‌ها می‌دهد.
تغییر سیسیتم ارجاع‌دهی برای ارسال دوباره
معمولا اینطور است که زمانی که یک مؤلف از یک ژورنال رد می‌شود، او پروسه آماده کردن دسته‌نوشته برای یک ژورنال جدید را آغاز می‌کند. بعضی وقت‌ها، این امر نیازمند سازمان‌دهی دوباره مقاله است ولی بیشتر وقت‌ها، مؤلف‌ها نیاز دارند تا منابع و کتابشناسی مقاله را بر اساس استانداردهای جدید دوباره قالب‌بندی کنند (این استانداردها معمولا در بخش Guidelines for Authors در وبسایت ژورنال قابل دسترسی است). این مشخصات در یکی از این سه سبک هستند:
- شماره‌بندی به‌ترتیب: بر اساس ترتیبی که ارجاعات در دست‌نوشته آمده‌اند شماره‌بندی شده
- شماره‌بندی الفبایی: بر اساس ترتیب منابع در یک کتابشناسی الفبایی شماره‌بندی شده
- مؤلف/تاریخ: منابع فهرست شده با نام مؤلف و تاریخ انتشار در متن و سپس به صورت الفبایی در کتابشناسی فهرست شده
تغییر از یکی از سیستم‌ها به دیگری می‌تواند زمان‌بر و گمراه‌کننده باشد، مخصوصا اگر شما مجبور باشید منبعی جدید به کتابشناسی «الفبایی» اضافه کنید. به علاوه، خطر فرمت‌بندی اشتباه یک ارجاع یا کتابشناسی می‌تواند به معنای بررسی ضعیف یا رد شدن از طرف ژورنال باشد. ولی RM در صرفه‌جویی زمان با ایجاد تغییرات مورد نیاز به صورت خودکار در کتاب ترتیب‌بندی کتابشناسی، قالب‌بندی ارجاعات، و سنتاکس کتابشناسی (مانند علامت‌گذاری و ترتیبی که ورودی‌ها در کتابشناسی فهرست شده‌اند) کمک می‌کند.
نکته: شما ممکن است همچنان نیاز به مطالعه مقاله برای تغییر مکان ارجاعات داشته باشید.
جمع‌آوری منابع به صورت خودکار از پایگاه‌های داده‌ای آنلاین. شاید یکی از ارزشمندترین کاربردهای RM توانایی آنها در آوردن ارجاعات به صورت خودکار از موتورهای جستجوی آنلاین و جا دادن در کتابخانه داخلی منابع است. موتورهای جستجوی عظیم، مانند Google Scholar ابزارهایی دارند که می‌توانند به نتایج ادبیات بررسی همکار شده افزوده وند تا به سرعت و دقت منابع را به صورت مستقیم بر روی کتابخانه داخلی دانلود کنند. این جستجوها می‌توانند با استفاده از DOI، ISB، ISSN، PMID یا دیگر شناسایی‌کنندگان انجام شوند، و یک فایل کامل بر روی کامپیوتر شما به صورت خودکار دانلود می‌شود تا بخش‌های مختلفی که می‌توانند به ساختن ارجاعات کتابشناسی کمک کنند، پر شوند.
نکته: بعضی پایگاه‌های داده‌ای اطالعات نادرست یا ناکملی در فایل‌هایشان ثبت کرده‌اند، بعضی بخش‌ها ممکن است حتی فضاهای باز داشته باشند که باعث بروز مشکلاتی در زمان ساختن کتابشناسی می‌شوند. با این حال، شما باید این بخش‌ها را زمانی که فایل را دانلود کرده‌اید، بررسی کنید، این پروسه بررسی نیازمند زمان کمتری از پیدا کردن دستی و ساختن ورودی‌های کتابشناسی است.
در پایان، استفاده از RM در نگارش اولیه دست‌نوشته‌های آینده را در نظر بگیرید. با اینکه ممکن است شما با برخی مسائل فنی در هنگام ادغام RM با کارهای پژوهش حال حاضرتان دچار شوید، زمانی که با استفاه از RM برای خد می‌خرید می‌ارزد.
برچسب‌ها: