آخرین مرحله تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری نوشتن پایان‌نامه است و انتخاب موضوع پایان‌نامه دغدغه‌ای است که ذهن اغلب دانشجویان را به خود مشغول می‌کند. به همین ترتیب انتخاب موضوع پایان‌نامه جامعه‌شناسی برای دانشجویان این رشته مسئله‌ای مهم است. رشته جامعه‌شناسی به مطالعه جوامع و فعالیت‌های انسانی می‌پردازد و ابعاد گوناگون زندگی اجتماعی انسان‌ها و مشکلات ناشی از آن را بررسی می‌کند. این رشته در اجرای برنامه‌های اجتماعی و مدیریت و برنامه‌ریزی مطالعات جوامع نقش به‌سزایی دارد، بنابراین انتخاب موضوع پایان‌نامه کارشناسی ارشد و دکتری برای انجام پایان نامه جامعه‌شناسی امر مهمی است که دقت در آن ضروری است.
موضوع پایان‌نامه کارشناسی ارشد و دکتری جامعه‌شناسی
برای انتخاب موضوع پایان‌نامه جامعه‌شناسی لازم است علاوه بر اشراف داشتن بر دروس و مباحث این رشته، پایان‌نامه‌های گذشته را هم بررسی شود، چراکه موضوعات پایان‌نامه جامعه‌شناسی بسیار فراوان است. یکی از راه-های صرفه‌جویی در زمان و هزینه، استفاده از مشاوران باتجربه است؛ موسسه تهران آموز نیز به کمک متخصصان متبحر و کارشناسان زبده خود آماده ارائه مشاوره حرفه‌ای و راهنمایی دانشجویان است تا به‌راحتی به‌روزترین و بهترین موضوع پایان‌نامه کارشناسی ارشد و دکتری جامعه‌شناسی را انتخاب کنند و پایان‌نامه‌ای باکیفیت بنویسند. ما در این مطلب برخی از موضوعات پایان‌نامه کارشناسی ارشد و دکتری جامعه‌شناسی را نام می‌بریم تا شما با نگاه و زاویه دید پژوهشگران دیگر آشنا شوید و ایده بگیرید.
معرفی گرایش‌های جامعه‌شناسی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری
رشته تحصیلی جامعه‌شناسی در دوره کارشناسی ارشد شامل گرایش‌های زیر است:
جامعه‌شناسی
برخی از موضوعات پایان‌نامه جامعه‌شناسی در مقطع کارشناسی ارشد عبارت‌اند از:
• تبیین جامعه‌شناختی پزشکی رابطه طرد اجتماعی و سلامت روانی جوانان
• فهم کنشگران مسلمان انقلابی از رخداد انقلاب در جریان وقوع انقلاب اسلامی
• نسبت گفتمان‌های رسمی بعد از انقلاب اسلامی ۵۷ با فرآیند توسعه سیاسی ایران
• مطالعه نمود توبه در دینداری امروز جامعه ایران: مطالعه موردی اعتکاف
• تفسیر قربانی‌واره از شهادت امام حسین (ع) و امکان مقاومت تشیع در برابر عرفی شدن
• روایت انفال و تاثیرات آن بر زنان بازمانده در کردستان عراق
مطالعات جوانان
همان‌طور که از نام این رشته برمی‌آید، مباحث این گرایش حول و حوش مسائل جوانان در عصر جدید می‌گردد؛ نسلی که بیشترین جمعیت را در ایران امروز دارد. ویژگیها، مشکلات، تحولات اجتماعی این نسل و سازمانهای اجتماعی فعال در این حوزه از مهمترین موارد مطالعاتی این گرایش است. چند نمونه از موضوعات پایان‌نامه جامعه‌شناسی گرایش مطالعات جوانان برای انجام پایان نامه عبارت‌اند از:
• بررسی تاثیر کنش متقابل دولت و سرمایه بر تولید فضای شهر تهران دهه ۱۳۴۰
• بررسی جامعه‌شناختی تاثیر سلبریتی‌ها بر گروه‌های مرجع دانشجویان
• مطالعه جامعه‌شناختی رحم جایگزین تجربه زیسته زنان اهداکننده رحم
• بررسی فعالیت فرهنگی زنان مهاجر افغانستان در دهه اخیر شهر تهران
• زمینه‌های خانوادگی و اجتماعی متهمان و تفاوت در آرای کیفری (با تاکید بر سرقت‌های خشن)
• از مدرسه تا خانه، بررسی زندگی روزمره دانش‌آموزان هنرستانی در فاصله زمانی مدرسه تا خانه
• مطالعه مفهوم جوان و جوانی در میدان سیاسی ایران (پس از انقلاب مشروطه تا دهه چهل شمسی)
• درک و تصور جوانان شهری (پسر / دختر و مجرد / متاهل) از شادی
پژوهشگری اجتماعی
در گرایش پژوهشگری علاوه بر مبانی جامعه‌شناسی، روش‌های تحقیقات علمی و مبانی جمعیت‌شناسی مورد توجه قرار می‌گیرند. تعدادی از موضوعات پایان‌نامه جامعه‌شناسی در گرایش پژوهشگری اجتماعی عبارتند از:
• روان‌شناسی موفقیت و مکانیسم دین انگیزشی در ایران (مورد مطالعه حلقه صالحین)
• پیامدهای اجتماعی عهدنامه ترکمن‌چای
• عوامل اجتماعی موثر بر مهاجرت دختران تحصیل‌کرده
• بازنمایی گفتمان اصلاح‌طلبی در رسانه‌های اصولگرا در جریان انتخابات سال ۱۳۴۹
• تبیین جامعه‌شناختی عوامل موثر بر طلاق عاطفی (مورد مطالعه زنان متاهل ۴۵ _ ۱۸ سال ساکن تهران)
مطالعات زنان
بررسی جایگاه واقعی و صحیح زن در جامعه و مطالعات تطبیقی مسائل پیرامون آن در جوامع گوناگون از مباحث عمده این گرایش است. همچنین تربیت کارشناسان متبحر در امور بانوان و اصلاح نگرش‌های اجتماعی فرهنگی غلط جامعه از اهداف این گرایش است. چند مثال از موضوعات پایان‌نامه جامعه‌شناسی گرایش مطالعات زنان:
• عوامل جامعه‌شناختی موثر بر کارآفرینی زنان با تاکید بر اشتغال خانگی
• درک و تصور مادران جوان نسبت به ادامه اشتغال پس از تولد فرزند (مطالعه موردی مادران دارای فرزند زیر سن دبستان)
• بررسی عوامل مرتبط با مشارکت اجتماعی _ فرهنگی زنان در طرح‌های امور بانوان شهرداری تهران
• بررسی جامعه‌شناختی اعتیاد به اینترنت در میان دختران خوابگاهی دانشگاه تهران و پیامدهای آن
• درک و تصور زنان متاهل خانه‌دار نسبت به رضایتمندی از روابط زناشویی
• شناسایی عوامل موثر بر تصمیم‌گیری زنان شاغل در خانواده
• بررسی عوامل اجتماعی اقتصادی و روان‌شناختی اشتغال زنان و پیامدهای آن
جامعه‌شناسی در مقطع دکتری به گرایش‌های زیر تقسیم می‌شود:
جامعه‌شناسی نظری _ فرهنگی
گرایش جامعه‌شناسی نظری _ فرهنگی به مطالعه نظریه‌های جامعه‌شناسی با تمرکز بر فرهنگ می‌پردازد که شامل باورها، ارزش‌ها، ایده‌هاست و جنبه‌های فرهنگی زندگی را مد نظر قرار می‌دهد. بعضی از موضوعات پایان نامه جامعه‌شناسی در گرایش جامعه شناسی نظری فرهنگی:
• مناسبات قدرت میان والدین و فرزندان در خانواده با توجه به نقش و تاثیر فناوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی (ICTs)
• تحولات اجتماعی نهاد روحانیت شیعه از برآمدن قاجار تا پایان پهلوی اول (با تاکید بر روحانیت ایران)
• بررسی تغییرات اندیشه اجتماعی فقهای امامیه با تاکید بر آرای شیخ مفید و سید مرتضی علم‌الهدی
• تحول اندیشه اخلاقی و مبادی انسان‌شناسانه تکوین جامعه‌شناسی
• تحلیل کنش اجتماعی مبتنی بر نظریه اعتباریات علامه طباطبایی (ره)
• جامعه‌شناس خلقیات ایرانی: پژوهشی در چیستی خلقیات ایرانیان در شهرهای بزرگ کهن ایران و تغییرات آن در دو سده گذشته
جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی ایران
برخی از موضوعات پایان‌نامه جامعه‌شناسی در گرایش مسائل اجتماعی ایران:
• تاثیر حمایت‌های اجتماعی در کیفیت زندگی جانبازان (مطالعه موردی جانبازان ساکن شهر قم)
• جامعه اطلاعاتی و جرایم نوظهور: مطالعه جامعه‌شناختی جرایم سایبری در ایران
• مطالعه جامعه‌شناختی تکوین نظام قضایی نوین در ایران ۱۳۱۲ _ ۱۲۸۵ هجری شمسی
• بازسازی زندگی پس از زندان با تاکید بر زنان زندانی
• بررسی وضعیت مهاجرین و پناهندگان افغانستانی در ایران
• بررسی جامعه‌شناختی آرزوهای جوانان: فرصت‌ها و چالش‌ها با تاکید بر تئوری آنومی
جامعه‌شناسی اقتصاد توسعه
چند نمونه از موضوعات پایان‌نامه جامعه‌شناسی در گرایش جامعه‌شناسی اقتصاد توسعه عبارت‌اند از:
• مطالعه تطبیقی عوامل موثر بر توسعه کشورها با رویکرد نهادگرایی
• ازدواج و گذار به بزرگسالی در شرایط نامتعین: مدیریت و راهبری ازدواج توسط جوانان: مورد مطالعه شهر تهران
• بررسی فرآیند خلف پدیده بی‌تفاوتی اجتماعی در زندگی روزمره
• بررسی صنایع نفت، گاز و پتروشیمی در ایران از منظر تغییرات و توسعه اجتماعی مورد مطالعه صنعت پتروشیمی در ماهشهر
• مفهوم توسعه و نسبت آن با سیاست و ایدئولوژی (تاملی جامعه‌شناختی در تحول مفهوم توسعه در ایران پس از انقلاب)
• مطالعه جامعه‌شناختی نقش مذهب در توسعه بومی مستقل در ایران بعد انقلاب با تاکید بر آموزه‌های فقه سیاسی امام خمینی
• تحلیل جامعه‌شناختی مشارکت بخش خصوصی در توسعه آموزش عالی ایران
• بررسی جامعه‌شناختی مشکلات نظام آموزش و پرورش با توجه به چشم‌انداز توسعه‌ای و ارزیابی پتانسیل-های ICT
جامعه‌شناسی گروه‌های اجتماعی
نمونه‌ای از موضوعات پایان‌نامه جامعه‌شناسی در گرایش جامعه شناسی گروه‌های اجتماعی عبارت‌اند از:
• تعارضات هنجاری منجر به ریاکاری به روایت سینما
جامعه‌شناسی سیاسی
برخی از موضوعات پایان‌نامه جامعه‌شناسی در گرایش سیاسی:
• بررسی ادبیات داستانی زنانه و رابطه آن با پدرسالاری و امر سیاسی در ایران از ۱۳۵۰ به بعد
• تاثیر کارکردهای شبکه‌های اجتماعی مجازی بر سمت‌گیری‌های فرهنگ سیاسی کابران دانشگاهی در ایران
• تکنولوژی، تخیل و توسعه اجتماعی در ایران: پارادوکس‌ها و بحران‌های زمان ما (96 _ 68)
جامعه‌شناسی توسعه روستایی
تعدادی از موضوعات پایان‌نامه جامعه‌شناسی در توسعه روستایی عبارتند از:
• واکاوی نقش نخبگان سنتی روستایی در راهبری توسعه اجتماعات محلی مورد مطالعه: اجتماعات روستایی شهرستان سردشت
• مطالعه کارآفرینی اجتماعی معطوف به توانمندسازی زنان روستایی
• مناسبات فرهنگ بومی با توسعه دولت محور (تجربه آبرسانی روستاهای اورامانات)
• مطالعه پدیدارشناختی فهم کنشگران محلی از مداخلات توسعه‌ای مورد مطالعه: شهرستان سلسله
• مطالعه جامعه‌شناختی تحولات تمشیت امور روستاها در دوران قبل و بعد از اصلاحات ارضی در ایران مورد مطالعه: روستاهای فلات مرکزی ایران در بخش گرکن جنوبی شهرستان مبارکه
• بازسازی معنایی فقر: تحلیل گفتمان‌های تاریخی فقر در ایران
• مطالعه جامعه‌شناختی خانه‌های دوم روستایی (مورد مطالعه روستاهای شهرستان فراهان)
مطالعات زنان
چند نمونه از موضوعات پایان‌نامه جامعه‌شناسی در گرایش مطالعات زنان در مقطع دکتری:
• تحلیل نفوذ پیام‌های تبلیغات سیاسی رادیویی بر رفتار انتخاباتی رای‌دهندگان در نیجریه
• گفت‌وگو در فضای مجازی فارسی‌زبان: مطالعه موردی دو جماعت مجازی در شبکه اجتماعی فیسبوک
• مطالعه رویکردهای تعامل دین و تصویر در برنامه‌های دینی سه دهه تلویزیون ایران
• تحولات نشانه‌شناختی در دیالوگ میان دین و سینما: مطالعه موردی سینمای ایران پس از انقلاب
• منظر ذهنی تهران در سینمای ایران مطالعه آثار سه نسل از فیلمسازان سینمای ایران
• مطالعه کیفی نظام تولید و محتوای گفت‌وگوهای تلویزیونی ایران
• مطالعه مصرف اینترنت و تعاملات و ارتباطات درون خانوادگی در ایران: با تاکید بر پیامدهای عضویت در شبکه اجتماعی فیسبوک بر روابط بین زوجین
• تحلیل فیلم‌های کوتاه بلوتوثی و ویدیوهای ایرانی سایت یوتیوب