نوشتن پایان‌نامه از مراحل مهم تحصیلی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری است و مهمتر از آن انتخاب موضوع پایان‌نامه است. انتخاب موضوع پایان‌نامه ادبیات نیز دغدغه اصلی دانشجویان این رشته شیرین و جذاب است. مطالعه، پژوهش و یادگیری زبان پارسی برای بسیاری از شیفتگان زبان مادری‌مان دوست‌داشتنی و افتخاری بزرگ است. در واقع، زبان رسمی هر کشور بخش مهمی از فرهنگ و هویت ملی آن سرزمین است. اما زبان ملی ما این روزها به دلیل ورود واژگان فراوان بیگانه به‌ویژه واژه‌های زبان انگلیسی و عربی نیاز به مراقبت بیشتری دارد. تغییرات زبانی در همه دوران‌ها وجود داشته و طبیعی است که با سرعت پیشرفت علم و تکنولوژی در دنیا واژگان جدید تولید می‌شوند و معادل‌سازی گریزناپذیر است، اما حفظ زبان و خط اصیل فارسی امری ضروری است. علاوه بر آن، آموزش این زبان و گسترش ادبیات صحیح فارسی از دیگر مسئولیت‌هایی است که متخصصان این رشته بر عهده دارند؛ آن‌ها نقش مهم و حساسی در زنده نگه داشتن فرهنگ و هویت ایران دارند و ارتقای سطح تخصصی آن‌ها و گذراندن موفق تحصیلات تکمیلی در رسیدن به این اهداف ارزشمند بسیار موثر است. ما در این مطلب سعی می‌کنیم به شما برای انتخاب موضوع پایان‌نامه کارشناسی ارشد و دکتری ادبیات کمک کنیم.
موضوع پایان‌نامه کارشناسی ارشد و دکتری ادبیات
انتخاب موضوع پایان‌نامه ادبیات کاری مهم و مستلزم داشتن دقت و پشتکار است. موضوعات پایان‌نامه ادبیات بسیار فراوان و گسترده است و به دلیل استفاده از واژگان موزون و زیبایی‌های کلامی و موسیقایی شعر در ترکیب متون ادبیات فارسی در هر دوره جذابیت‌ها و شگفتی‌های خاص خود را دارد. اما از اصول آغاز نگارش پایان‌نامه‌ای قوی گردآوری اطلاعات، مطالعه و مشورت گرفتن است. موسسه تهران آموز با همکاری تعدادی از برجسته‌ترین متخصصان در تلاش است در این مسیر مشاور و راهنمایی حرفه‌ای و موثر برای شما باشد تا بتوانید بهترین موضوع پایان‌نامه کارشناسی ارشد و دکتری ادبیات را انتخاب کنید و پایان‌نامه‌ای باکیفیت ارائه دهید. بدین ترتیب برخی از موضوعات پایان‌نامه کارشناسی ارشد و دکتری ادبیات را نام می‌بریم تا با زمینه‌های مختلف آن آشنا شوید و زاویه دید خود را گسترش دهید:
1. بررسی تطبیقی عناصر فولکلوریک قصه‌های ایرانی بر مبنای طبقه‌بندی آفاناسییف
2. تشریح و تبیین شگرد طعنه در اشعار ناصرخسرو و سنایی
3. فرهنگ تاریخی مفاهیم و مصطلحات بلاغی (معانی و بیان) فارسی
4. تاریخ و تحول مفهوم استغنا با تکیه بر آثار عطار
5. نقد تحلیل وجوه حکایات غنایی در ادبیات عرفانی با تکیه بر مثنوی معنوی و حدیق سنایی
6. مقدمه و تصحیح بهرام‌نامه روح‌الامین شهرستانی
7. نقد و بررسی کارنامه پژوهش‌های شعر کودک در ایران
8. بررسی ایهام و ایهام‌واره در دیوان خاقانی
9. شرح انتقادی منشات خاقانی
10. استعاره در گفتمان صوفیه با تکیه بر متون عرفانی قرن ششم
11. بررسی سبک واقع‌گرایی (رئالیسم) در داستان‌های دفاع مقدس
12. بررسی و مقایسه شعر سعدی و نابی بر مبنای مکتب فرانسوی در ادبیات تطبیق
13. پژوهشی تطبیقی در باب عناصر سازنده سنت‌های عاشقانه غزل سعدی و سنت‌های عاشقانه پترارگی
14. نظریه‌های شخصیت‌پردازی در رمان مدرن فارسی
15. بررسی و تحلیل تقلیدهای گلستان سعدی در قلمرو عثمانی
معرفی گرایش‌های زبان و ادبیات فارسی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری
رشته تحصیلی زبان و ادبیات فارسی در دوره کارشناسی ارشد شامل گرایش‌های زیر است:
• ادبیات پایداری
این گرایش حاصل تاثیرپذیری ادبیات از شرایط و اوضاع حاکم بر جامعه است و مقاومت و پایداری ملت‌ها را در حوزه‌های مختلف شعر، طنز، نمایشنامه و… نمایان می‌کند. این گرایش جدید و نوپاست. برخی از موضوعات پایان‌نامه ادبیات در این گرایش:
1. پیام‌های انسانی و جهانی شعر انقلاب
2. رویکرد حماسی اشعار عاشورایی معاصر
• ادبیات تطبیقی
گرایش ادبیات تطبیقی یا همگانی به مقایسه ادبیات چند کشور می‌پردازد و آثار ادبی در حوزه‌های فرهنگی مختلف را بررسی می‌کند. برخی از موضوعات پایان‌نامه ادبیات در این گرایش:
1. مقایسه و تطبیق اشعار عبدالله بیشو و احمد شاملو
2. بررسی و مقایسه تطبیقی مثنوی خسرو و شیرین نظامی و مثنوی فرهاد و شیرین لامعی چلبی
• ادبیات عامه
ادبیات عامه در واقع، ادبیات معنوی و فرهنگی یک جامعه است. در این گرایش به فرهنگ جامعه و مردم پرداخته و افکار، آرمان‌ها و آرزوهای نسل‌های مختلف بررسی می‌شود. به عبارت دیگر، ادبیات عامه همان ادبیات فولکلور است. برخی از موضوعات پایان‌نامه ادبیات در این گرایش:
1. سیمای فرهنگ عامه در آینه شعر معاصر
2. بررسی متل‌ها و افسانه‌های بهبهانی و…
• آموزش زبان فارسی
این گرایش شامل آموزش قواعد زبان فارسی و کاربردهای آن‌ها می‌شود. برخی از موضوعات پایان‌نامه ادبیات در این گرایش:
1. پژوهش در کتاب‌های آموزش زبان فارسی و ارزیابی مقوله‌های دستوری آن جهت آموزش آسان به غیرفارسی‌زبانان
2. آسان کردن و توضیح دادن اصطلاحات عامیانه در زبان فارسی برای دانش‌آموزان غیرفارسی‌زبان با تکیه بر یک نمونه از آثار محمدعلی جمالزاده، صادق هدایت، صادق چوبک، جلال آل احمد، سیمین دانشور
3. بررسی ادبیات کهن در کتاب‌های فارسی‌آموزی (بخوانیم)
• ادبیات روایی
روایت، قصه، رمان، افسانه و داستان‌های واقعی و تخیلی در محدوده ادبیات روایی می‌گنجند و مناسب دانشجویانی است که بیانی خوب و روایی دارند. برخی از موضوعات پایان‌نامه ادبیات در این گرایش:
1. بررسی روایی داستان‌های درونه‌ای هزار و یک‌شب
2. روایت‌شناسی در گلستان سعدی
• نگارش و ویرایش
در این گرایش، اصول نگارش صحیح و ویرایش متون فارسی مطالعه می‌شود. ویراستاری تخصصی است که فارغ-التحصیلان این گرایش کاملا بر آن تسلط خواهند داشت و بازار کار مناسبی دارد، به شرطی که از صبر و حوصله خوبی برخوردار باشند. برخی از موضوعات پایان‌نامه ادبیات در این گرایش:
1. بررسی ساختار زبانی شطیحات فارسی (براساس روایت روزبهان بقلی شیرازی)
2. تاریخ ویراستاری در ایران از مشروطه تا پایان فرهنگستان اول
• نظریه و نقد ادبی
این گرایش نیز به نقد و بررسی تاریخ ادبیات اختصاص دارد و برای کسانی که به سیر تکاملی ادبیات فارسی علاقه‌مندند و روحیه تحلیلگری دارند، مناسب است. برخی از موضوعات پایان‌نامه ادبیات در این گرایش:
1. نقد رمان‌های کلیدر و سووشون از منظر تاریخ‌گرایی نوین
2. بررسی پیشینه و سیر تحول دوبیتی از آغاز تاکنون
• ادبیات معاصر
در این گرایش، ادبیات فارسی در بازه زمانی مشروطه تا امروز مطالعه و تغییر و تحولات ایجادشده در این مدت بررسی می‌شود. برخی از موضوعات پایان‌نامه ادبیات در این گرایش:
1. سبک‌شناسی قالب قصیده در دوران معاصر (از مشروطه تا سال ۱۳۵۷)
2. بررسی سیر تطور جریان ترانه‌سرایی در ایران از تاسیس رادیو (۱۳۱۹تا ۱۳۵۷)
• ادبیات کودک و نوجوان
در گرایش ادبیات کودک و نوجوان به روش‌های ارتباطی با این قشر از طریق داستان، شعر و متن پرداخته می-شود. به دلیل اهمیت این دوران ضرورت توجه به کیفیت کتاب‌ها و محتواهای در دسترس کودکان و نوجوانان برای برقراری ارتباط بهتر و موثرتر با آن‌ها کاملا محسوس است. برخی از موضوعات پایان‌نامه ادبیات در این گرایش:
1. بررسی ادبیات کودکان نادر ابراهیمی و عمر سیف‌الدین
2. نقد و بررسی کارنامه پژوهش‌های شعر کودک در ایران
زبان و ادبیات فارسی در مقطع دکتری به گرایش‌های زیر تقسیم می‌شود:
• ادبیات حماسی
ادبیات حماسی متاثر از حماسه‌ها و دلاوری‌های مردم در ابعاد گوناگون عرفانی، پهلوانی و دینی است و به دلیل مطالعات اسطوره‌شناسی و پرداختن به قصه‌های قهرمانی و پهلوانی از جذابیت‌های خاصی برخوردار است. برخی از موضوعات پایان‌نامه ادبیات در این گرایش:
1. نقد و تحلیل شعر شیعی از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی
2. اجتماعیات در تاریخ ادبی فارس در عصر مشروطه
• ادبیات غنایی
بررسی متون غنایی و عاشقانه ادبیات همواره از جذاب‌ترین بخش‌های ادبیات فارسی بوده؛ وصف عشق و دلدادگی با شرح عواطف و احساسات در قالب‌های گوناگون ادبی به ادبیات غنایی جایگاه والایی بخشیده است. برخی از موضوعات پایان‌نامه ادبیات در این گرایش:
1. سبک‌شناسی قالب قصیده در دوران معاصر (از مشروطه تا سال ۱۳۵۷)
2. بررسی زبان شعری نظامی از منظر نقد فرمالیستی
• ادبیات عرفانی
ادبیات عرفانی به بررسی آثار بزرگانی می‌پردازد که در باب عرفان و معانی عرفانی و رموز آن نگاشته شده‌اند. برخی از موضوعات پایان‌نامه ادبیات در این گرایش:
1. استعاره درگفتمان صوفیه با تکیه بر متون عرفانی قرن ششم
2. نقد تطبیقی تمثیل‌پردازی در عرفان هندی و عرفان اسلامی (بر مبنای حدیقه سنایی و مثنوی مولوی)
• آموزش زبان فارسی
این گرایش به مطالعه روش‌های درست و کاربردی آموزش و انتقال صحیح مفاهیم ادبیات و زبان فارسی می-پردازد. برخی از موضوعات پایان‌نامه ادبیات در این گرایش:
1. چگونگی تکوین دستورنویسی فارسی از ۱۲۵۱ تا۱۳۴۰ براساس آثار شاخص‌ترین دستورنویسان این دوره (حبیب اصفهانی، عبدالعظیم قریب، پنج استاد، خیام‌پور، لازار و همایون فرخ)
2. بررسی سیر تحول حروف ربط در متون نثر فارسی از آغاز دوره اسلامی تا قرن هشتم (بررسی گزینشی)